استفاده از روش اکتشافات بیوژئوشیمیایی به‌منظور پی‌جویی کانه‌زایی مس، سرب و روی در محدوده‌ مسجدداغی جلفا (آذربایجان شرقی)

هدف این پژوهش بررسی گیاهان بومی در محدوده‌ ناهنجاری مس و طلای مسجدداغی، معرفی‌گونه‌های مناسب ابرانباشت‌گر و معرف برای عناصر مس، سرب و روی و نیز یافتن الگویی مناسب به‌منظور تعمیم در منطقه‌ آذربایجان شرقی است. محدوده‌ ‌مسجد‌داغی در برگه جلفا، شامل فلیش‌های ائوسن، آندزیت، تراکی‌آندزیت، داسیت، ریوداسیت،‌ آگلومرای الیگوسن و نهشته‌های کواترنری است. مطالعات پیشین، کانی‌سازی مس پورفیری را در آن گزارش کرده ‌است. با ‌توجه به‌گوناگونی پوشش‌گیاهی در این منطقه‌‌، ‌محدوده‌ بالا به‌منظور یافتن گیاهان معرف کانی‌سازی مس، سرب و روی مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی،‌ میانگین ‌مقادیر فلزات (برحسب ppm) و میانگین‌ ضریب ‌جذب‌ زیست‌شناختی(بیولوژیکی) عبارتند از:  برای  Cd 0.13- 1.18 : Stachys inflata،Cu 14.8- 1.10 ، Pb 5.67- 0.52،  Re 0.033- 4.4 و Zn 57.4- 2.50،  برای : Artemisia sp. Cd 0.373- 1.40، Cu 22.06- 0.19، Pb 5.801- 0.12، Re 0.197- 97 و Zn 35.51- 0.48،  برای  Moltkia coerulea: Cd 0.15- 5 ،  Cu 24.6- 0.78، Pb 0.513- 0.04 ، Re 0.089- 53 و Zn 21.8- 0.83 و  برای  Salvia sp.: Cd 0.047- 0.55 ، Cu 11.04- 0.46، Pb 2.643- 0.19، Re 0.091- 19 و  Zn 70.43- 3.42. این پژوهش نشان ‌می‌دهدکه گیاهان با توانایی بالا در جذب عناصر ما را در یافتن اطلاعاتی ارزشمند درباره‌ منابع پنهان و شناسایی مناطق پتانسیل‌دار جدید معدنی توانا خواهند کرد. در این پژوهش برای بیشتر عناصر مورد بررسی، گیاهان نام‌برده دارای میانگین ضریب ‌جذب‌ زیست‌شناختی بیشتر و یا نزدیک به‌‌معیار ابرانباشت‌گری (< 1) هستند. بیشتر ابرانباشت‌گرها به Stachys inflata و معرف‌ها به  Stachys inflata، Artemisia sp.  و    Salvia sp. تعلق دارند.